Darmproblemen

1 Roer

Roer is geen ziekte, maar is obstipatie, een verstopping van de darmen van de bijen in het volk. De faeces hebben zich opgehoopt in de endeldarm van de bijen, meestal omdat de bijen aan het einde van de winterperiode geen reinigingsvlucht kunnen houden. Verder kan de darm overprikkeld raken, als bijen overwinteren op voeding, die veel onverteerbare resten bevat, zoals heidehoning. Het kan ook zijn dat bijen te laat ingewinterd zijn, waardoor niet alle suiker netjes in afgesloten cellen verwerkt zijn, waardoor schimmels en gisten actief worden. Ook muizen worden genoemd als veroorzakers van roer. Roer wordt eerder gezien in zachte winters, waarbij het broednest relatief snel groeit, waardoor er een verhoogde opname is van voedsel, vaak met vooral ballaststoffen.   

Ontlasting op een paal en steen onder een kast Foto Gerard Vos

Bij roer zie je tegen einde van de winterperiode bruine faeces tegen de voorwand van de kast en op de vliegplank. Het valt op dat bijen ook bij lage temperaturen gaan vliegen. Ook in de kast kunnen raten vervuild zijn. In ernstige gevallen zijn er ook dode bijen op de grond voor de kast te vinden. Voorkom de problemen door met zuivere suikers in te winteren. Houdt de opening zo dat er voldoende zon is bij het vlieggat. Zorg dat er geen indringers als muizen zijn, want die kunnen ook een oorzaak zijn voor roer. Indien roer optreedt is het van belang om alles schoon te houden, met zo min mogelijk grote verstoringen. plaats eventueel een aantal schone raten en geef de raten met broed en intact voer een nieuwe kast. De oude kast kan vervolgens het best gereinigd worden met sodawater. Hoewel roer niet besmettelijk is kan een volk met roer eerdere aangetast worden door bijvoorbeeld nosema of amoebeziekte. In de meeste gevallen verdwijnt het verschijnsel roer vanzelf en hersteld zich het evenwicht in het volk.

2 Meiziekte

Ontlasting als bruine worstjes in mei Foto Gerard Vos

Bij meiziekte is er net als bij roer geen sprake van ziekte. Ook hier gaat het om obstipatie. Deze kan ontstaan, omdat er bij mooi weer in het voorjaar, bij uitbreiding van het broednest veel voedersap nodig is. Te kort aan water kan dan al snel leiden tot verstopping. Dit wordt nog versterkt als er een aantal koudere dagen voorbij gaan. De bijen kruipen uit de kast en vallen op de grond met een gezwollen achterlijf. Soms ziet men ontlasting in de vorm van helder bruine worstjes in de buurt van de kast.

Voer de bijen met dunne suikeroplossing, nadat je eerst wat water over de bijen hebt gesproeid. Ook bij meiziekte lost het probleem zich op als het weer uitvliegen mogelijk maakt er voldoende water in de buurt is.